Hiện nay,đỉnh đồnglà đồ vật trang trí không gian thờ cúng gia tiên, đã không còn là vật phẩm còn mới mẻ cũng như xa lạ với các gia chủ người Việt.Thờ cúngđỉnh đồnglà cách thể hiện lòng thành kính đối với người đã khuất trong gia đình, sự uy nghiêm, sang trọng. Vìđỉnh đồngđược đúc từ chất liệu đồng có tính thẩm mĩ cao cũng như giá trị của từng món cũng không hề nhỏ cho nên nhiều gia chủ đã cảm thấy bối rối, hoang mang khi chưa biết cách phân biệt, lựa chon mua đỉnh đồng sao cho đẹp, giá hợp lý, chất lượng tốt. Trong bài viết này,xưởng đúc đồng Thành TâmNam Định xin gửi tới quý vị3 kinh nghiệm “xương máu” khi chọn mua đỉnh đồngchất lượng, giá cả hợp lý trên thị trường.

1. Bộ đỉnh đồng ngũ sự là gì?

Bộ đỉnh đồng ngũ sựhay còn gọi làbộ đồ thờ bằng đồngtheo cách dễ hiểu, bao gồm 1 đỉnh, 2 con hạc, và 2 chân nến đặt trên bàn thờ.

• Đỉnh thờ bằng đồng hay nhiều nơi còn gọi là lư đồng, thường dùng ở bàn thờ, nhà thờ, từ đương, các đài tưởng niệm, nghĩa trang liệt sĩ, nơi thờ cúng hoặc chùa chiền…
• Đôi hạc thờ bằng đồng đứng trên lưng rùa, luôn đi thành cặp. Hạc là biểu tượng của sự trường thọ, may mắn, khát vọng trường tồn. Trong phong thủy, rùa đảm bảo cho gia đình có sự liên kết chặt chẽ, lâu bền. Chính vì thế, hạc đứng trên lưng rùa thành một cặp là sự kết hợp hài hòa, gắn kết giữa trời đất, giữa hai thái cực âm dương.
• Đôi chân nến bằng đồng thường được làm với họa tiết đơn giản, dùng để đặt cây nến hoặc cốc nến trong các dịp thờ cúng.

Ngày này để tạo ra một sản phẩmđỉnh đồngđến được tay người tiêu dùng có rất nhiều phương pháp sản xuất khác nhau ví dụ như tại các làng nghề có từ lâu năm như: Nam Trực (Nam Định), Ý Yên (Nam Định), Đại Bái (Bắc Ninh), Lộng Thượng (Hưng Yên)… sẽ đúc thủ công. Còn tại các doanh nghiệp tư nhân sản xuất đồng loạt sẽ dùng công nghệ đúc đồng với máy móc công nghệ hiện đại.

Ngoài hai cách sản xuấtđỉnh đồngnhư trên còn xuất hiện phương pháp khác như ép thủy lục, pháp gò. Tuy nhiên các khách hàng luôn ưa chuộng các sản phẩm từ công nghệ đúc thủ công nhất.

2. Tại sao nên mua bộ đỉnh thờ bằng đồng trong thờ cúng?

Lý do quý vị nên lựa chọn bộ đỉnh thờ bằng đồng là vì kim loại đồng đồng nằm trong số kim loại có đồ bền cao, màu sắc, tính thẩm mĩ cao đã được chứng minh và sử dụng từ ngàn đời xưa.

Về mặt Phong Thủy, trên ban thờ cúng gia tiên nên có sự kết hợp năm yếu tố ngũ hành Kim, Mộc, Thủy, Hỏa Thổ để tạo nên sự hài hòa, cân bằng về mặt Phong Thủy.

3. Kinh nghiệm khi chọn mua đỉnh đồng

Kinh nghiệm 1: Lựa chọn cơ sở đúc đồng uy tín

Đầu tiên, gia chủ hãy tìm đến những làng nghề đúc đỉnh đồng có tiếng và đã có kinh nghiệm đúc đồng thủ công từ lâu đời, kể đến sẽ có những làng nghề sau: Nam Trực (Nam Định), Ý Yên (Nam Định), Đại Bái (Bắc Ninh), Lộng Thượng (Hưng Yên), Thiệu Hóa (Thanh Hóa)…

Kinh nghiệm 2: Nắm rõ quy trình đúc ra bộ đỉnh đồng

Quý gia chủ cần nắm rõ đâu là một bộ đỉnh đồng chất lượng tốt. Một bộ đỉnh đồng có chất lượng tốt cần phải có nguyên liệu đúc tốt và trải qua những quy trình đúc đồng khắt khe, tỉ mỉ.

Kỹ thuật đúc đồng:Có 6 bước để tạo ra 1 chiếc đỉnh đồng:

• Bước 1: Tạo khuôn
• Bước 2: Dập khuôn
• Bước 3: Rửa khuôn và phơi khuôn trong khoảng 3 ngày (nếu thời tiết đẹp).
• Bước 4: Đúc đồng hay còn gọi là rót đồng vào khuôn (đồng nóng chảy khoảng 830 độ C được đổ vào khuôn). Quá trình đông kết của đồng khoảng 1 giờ đồng hồ, tùy vào chiều cao của sản phẩm.
• Bước 5: Sau khi đúc ra được hình dáng sơ bộ của sản phẩm, các nghệ nhân sẽ tiến hành làm nguội (chỉnh sửa, làm nhẵn bề mặt sản phẩm, tạo hình khối và đường nét của sản phẩm có hồn, mang đậm văn hóa Việt)
• Bước 6: Sau khi hoàn thiện sản phẩm các sản phẩm được đánh bóng, làm nhẵn kỹ lưỡng.

Nguyên liệu đúc đồng:Nguyên liệu là yếu tố chính quyết định đến chất lượng của đỉnh đồng. Đối với đỉnh đồng được đúc bằng máy móc dây truyền hiện điện thì bề mặt của đỉnh đồng luôn rất sáng bóng, mịn, tùy theo các đơn vị sản xuất nên độ dày của sản phẩm sẽ khác nhau do đó tuy cùng một sản phẩm chất liệu như nhau nhưng sẽ có nơi bán đắt, rẻ hơn là chuyện dễ hiểu.

Đúc đồng thủ công có một đặc điểm riêng so với các phương pháp đúc dây chuyền công nghiệp là nếu đỉnh đồng muốn có chất lượng tốt, tính thẩm mỹ cao tất cả là phụ thuộc vào bàn đôi người nghê nhân tạo ra nó có pha đúng tỉ lệ, sử dụng chất liệu tạo ra có chất lượng hay không. Tuy vậy hầu hết tất cả các sản phẩm đỉnh đồng được đúc bằng cách thủ công luôn để lại các lỗi nhỏ như trên bề mặt sẽ hay bị xuất hiện nhưng lỗ nhỏ li ti, sần sùi không được nhẵn bóng. Nguyên liệu chủ yếu tại các làng nghề dùng là đồng Cattut, đồng thau hoặc đồng đỏ.

Về mặt thẩm mỹ:Xét về tính thẩm mỹ thì sẽ phù thuộc vào mỗi con mắt của các gia chủ. Sẽ có gia chủ thích đỉnh đồng có chi tiết hoa văn, rồng phượng, nhưng có người thích đơn giản không cần hoa văn cầu kỳ. Có người thích sự mềm mại, tỉ mỉ của phương pháp thủ công nhưng cũng có người thích sự mạnh mẽ, cứng cáp của phương pháp can thiệp máy móc.

Tuy vậy khi sản xuất đỉnh đồng luôn phải có một tiêu chuẩn riêng như có hình dáng nhất định, kích thước mẫu mã phù hợp, đường nét hoa văn trên bề mặt đỉnh đồng phải rõ ràng, đường nét mạch lạc, nổi bật. Quan trọng nhất là sản phẩm đó phải có hồn thì mới thu hút được ánh nhìn từ các gia chủ khi đi tham khảo mua hàng.

Kinh nghiệm 3: Nhận biết chất lượng của đỉnh đồng có tốt hay không? Đỉnh đồng này được làm từ chất liệu gì?

Để nhận biết, xác nhất chất liệuđỉnh đồngcó đúng là từ đồng thật hay pha trộn các loại tạp chất khác nhiều hơn hay không, thì chỉ có những chuyên gia mới có thể làm được, khách hàng bình thường rất khó để phân biệt. Tuy vậy vẫn có một số kinh nghiệm khi chọn mua đỉnh đồng là nhìn vào màu của sản phẩm đó, sản phẩm có màu đẹp tự nhiên đỏ, vàng thì sẽ ít bị pha tạp chất, còn nếu đỉnh đồng có màu xám trắng nhìn giống màu chì thì tỉ lệ pha chì nhiều hơn đồng. Ngoài ra, vì kim loại có đặc tính nóng chảy khi gặp nhiệt độ cao nên sẽ có 2 cách để thử màu của đỉnh đồng đó như sau:

Cách 1:Gia chủ hãy dùng máy mài hoặc miếng bùi nhùi rửa bát để mài nhẹ lên trên bề mặt của đỉnh đồng. Sau một lúc mài, nếu màu chiếc đỉnh đồng để đó có màu nhợt nhạt, tái ở phẩn mài thì chứng tỏ đỉnh đồng được đúc với tỉ lệ chì nhiều hơn đồng, còn bề mặt màu của đỉnh đồng vẫn tươi mới sáng bóng thì đó là nguyên chất 100% đồng. Đối với các bộ đỉnh đồng Cattut tại xưởng đúc đồng Thành Tâm, quý gia chủ có thể mài cùng lúc bề mặt đỉnh đồng và bề mặt vỏ đạn Cattut, nếu sau khi mài cho ra 2 màu đồng nhất thì đó là 100% nguyên chất đồng Cattut.

Cách 2:dùng 1 chiếc khò lửa bằng gas và thực hiện khò vào một số điểm trên bề mặt đỉnh đồng sẽ ra dấu hiệu nhận biết như cách thứ nhất.

** Quý gia chủ phải lưu ý, nếu thực sự nghi ngờ về chất liệu sản phẩm tại các cơ sở kinh doanh đồ thờ thì gia chủ mới cần kiểm tra. Khi gia chủ yêu cầu người bán hàng kiểm tra chất lượng sản phẩm, hãy mài ở phía trong lòng của đỉnh đồng hoặc phần lòng nắp đỉnh, đó là những nơi có phần thô (không cần thiết đánh bóng bề mặt) thì sẽ không bị ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ của bộ đỉnh đồng.

KẾT LUẬN

Như vậy,xưởng đúc đồng Thành Tâmđã gợi ý cho quý gia chủ 3 kinh nghiệm khi chọn mua đỉnh đồng thờ gia tiên. Hiện nay, bộ đỉnh đồng thờ cúng gia tiên không chỉ có mặt tại các làng nghề đúc đồng, mà còn được bày bán trên khắp các đại lý, các của hàng Phong Thủy của 64 tỉnh thành. Các bộ đỉnh đồng này được các đơn vị bán hàng nhập hàng tại những làng nghề, những doanh nghiệp đúc dây chuyền trong nước cũng như được nhập khẩu tại Trung Quốc. Vì thế cho nên các tiểu thương bán hàng tại đây luôn đề cao giá đỉnh đồng cũng như số lượng bán hàng. Nhiều gia chủ mong muốn về tận làng nghề đặt đúc nhưng khoảng cách địa lý không cho phép. Mua tại các cửa hàng nhỏ lẻ sẽ có giá khá rẻ, nhưng cần biết mua và lựa chọn để có được mặt hàng đảm bảo chất lượng và giá trị.

Nhưng quý gia chủ phải luôn nhớ: Tiền nào của nấy. Tuy nhiên, làm sao để biết không bị chặt chém? Hàng mua với giá cao có thật sự tốt và bền như lời người bán nói hay không? Nhu cầu của con người ngày càng tăng nên thị trường không ngừng mở rộng, đa dạng các mẫu đỉnh đồng. Có hàng trăm cửa hàng cung cấp hàng ngàn mẫu đỉnh đồng khác nhau khác nhau nhưng rất khó để quý gia chủ tìm kiếm địa chỉ uy tín nhất và biết chính xácbộ đỉnh đồng giá bao nhiêuđể tránh “tiền mất tật mang”.

Chúng tôi –xưởng đúc đồng Thành Tâm– vẫn khuyên quý gia chủ nên lựa chọn đặt đúc đỉnh đồng tại các làng nghề đúc đồng truyền thống, nơi bộ đỉnh đồng được bán với giá cả hợp lý, chất liệu 100% đồng nguyên chất không pha tạp.